“Cumhuriyet bir kadın devrimidir”

Açılış töreninde konuşan İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, kuruluşun ve kurtuluşun şehri İzmir’de 1923 yılında yapılan İzmir İktisat Kongresi’ni hatırlatarak, “Mustafa Kemal Atatürk, ‘Savaş alanlarında kazanılmış askeri zaferler ve siyasi başarılar, iktisadi başarılarla taçlandırılmadıkça tamamlanmış olmaz’ demiştir. Böyle bir vizyonla halkına, bir ülkenin ekonomisine verilmesi gereken değeri anlatmaya çalıştı. O deha, o dahi insan İzmir İktisat Kongresi’nden iki hafta önce kimsenin beklemediği başka bir şey yaptı. İzmir’de kadın kongresi düzenledi. Topluma o kongrede bir şeyler anlatmaya çalıştı. O gün yapılan kongre ve 500 kadınla yapılan İzmir İktisat Kongresi ile Türkiye’de bir kadın hareketini başlattı. ‘Cumhuriyet bir kadın devrimidir’ derler. Cumhuriyet’in önderi bir erkektir ama mücadelesini yapanlar kadınlardan oluşmaktadır” diye konuştu.

“100 yıl sonra iyi noktada olmadığımızı konuşuyoruz”

Cumhuriyet’in ilanının üzerinden 100 yıl geçmesine rağmen hala kadınlarla ilgili eşitsizliklerin konuşulduğuna değinen Başkan Tugay, “Şunu düşünmeden edemiyorum; Atatürk yaşasaydı acaba bize ne derdi, nasıl bir puan verirdi? 17 Şubat Türk Medeni Kanunu’nun kabulünün yıl dönümü. Büyük bir vizyonla hazırlanmış, dünyada pek çok ülkeden daha önce Türk kadınına hakkını teslim etmiş, ülkenin en önemli kanunlarından birisi. Değiştirilmiş de olsa o kanunun mevcudiyetine rağmen ne yazık ki bugün kadının aile ve toplum içinde kısıtlandığını, şiddete uğradığını görüyoruz. Bugünkü toplantı iktisatla ilgili. Ülkemizin ekonomisiyle ve ülkemizin ekonomisinde kadının rolüyle ilgili. Atatürk’ün ‘Yeryüzünde ne varsa hepsi kadının eseridir’ sözünü hatırlatmak isterim.  Kadın olmadan kalkınma olmaz, kadın olmadan ekonomi gelişmez, bu ülkede ve dünyada hiçbir şey olmaz” ifadelerini kullandı.

“Kadınların önünde saygıyla eğiliyorum”

İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kadınlara, kız çocuklarına, genç kızlara ve ileri yaşlı kadınlara yönelik eğitim, meslek edindirme ve istihdam alanlarında pek çok proje yürüttüğünü sözlerine ekleyen Başkan Tugay, kadın çalışma arkadaşlarının titizliği, azmi, cesaretinin tüm Türk kadınlarında var olduğunu dile getirdi. Türk kadının önünde saygıyla eğildiğini belirten Başkan Tugay, kongreden çıkan sonuçların davranışlar, tutumlar ve kararlarda değişikliğe neden olmasını temenni etti. İzmir’de sekiz kadın belediye başkanı olduğunu da ifade eden Başkan Tugay,  “Önümüzdeki dönem kadın arkadaşlarımızın çok daha fazla görevler alacağına inanıyoruz. Biz de bu mücadelenin bir parçasıyız” diyerek sözlerini sonlandırdı.

“Karamsar değilim”

İzmir Valisi Dr. Süleyman Elban da İzmir İktisat Kongresi’nin de İzmir Kadın Kongresi’nin de doğru bir şehirde yapıldığını anlatarak “O dönemin en kalkınmış, en müreffeh, dünya ticaretine en hakim şehri İzmir’dir. Ülkenin en aydın, en yetişmiş kadınları bu şehirdedir. Güzel Atatürk, 100 yıl önce toplumu bir bütün olarak ele aldı. O dönem Avrupa’nın çok ötesinde bir vizyonla erkek ve kadını ayırmadan her ikisinin enerjisinden yararlanmayı düşünen anlayışla Cumhuriyet’in ilk temelleri bu şehirde atıldı. Bir asrı o vizyonla devirdik. Kongre, kadın kongresi olunca kadınlarla ilgili sorunlar, sıkıntılar dile getirilmek durumunda. Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana kadın konusunda gelinen mesafenin yeterli olmadığını biliyoruz. Biraz da pozitif tarafa bakmak lazım. Akademide neredeyse kadın ve erkek sayısı eşitlenmiş durumda. Üniversiteye devam eden kadın öğrencilerin oranı erkekleri geçmiş durumda. İş dünyasındaki her ekipte en az birkaç yönetici kadınla karşılaşmanın memnuniyetini yaşıyorum. Olan hiçbir şeyi yeterli görmüyorum ama çok da karamsar değilim” diye konuştu.

“Yolumuz çok uzun”

Kadınların iş gücüne katılım oranı ile ülkelerin gelişmişlik düzeyi arasında güçlü bir ilişki olduğuna değinen İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Özgener ise şunları söyledi: “Kadın istihdamının artması; sürdürülebilir ekonomik büyüme, tüm bölgelerde dengeli bir sosyal kalkınma ve yoksulluğun azalması gibi makroekonomik etkileri de beraberinde getiriyor. OECD 2023 yılı verilerine göre, kadınların iş gücüne katılım oranı OECD ülkeleri arasında yüzde 53. Ülkemiz yüzde 36 ile ortalamanın altında yer alıyor. Bu rakam bize, yolumuzun çok uzun olduğunu gösteriyor. Kadınların ekonomide olduğu gibi siyasette de daha fazla söz sahibi olması gerekiyor.”

“Geçmiş ve gelecek arasında köprü oluyoruz”

İzmir Kadın Kongresi’nin ilkinin 1923’te, ikincisinin ise Cumhuriyet’in 100. yılında önceki dönem BASİFED Başkanı Mehmet Ali Kasalı döneminde yapıldığını hatırlatan BASİFED Yönetim Kurulu Başkanı Semiha Güneş, “Bu kongre ile geçmiş ve gelecek arasında köprü oluyoruz. Geçmişten aldığımız kıymetli mirası bugünlere taşımaya çalışıyoruz. Kadınların üniversitelerde, parlamentoda, belediyelerde, sivil toplum örgütlerinde, iş dünyasında daha fazla görev almalarını, kadın girişimci, mühendis, doktor, öğretmen, sanatçı, sporcu ve daha sayamadığım hayatın her alanında çok daha başarılı olmalarını istiyoruz. Bir yandan da bugünden geleceğe kadınların öldürülmediği, hiçbir saldırıya uğramadığı, hayatın hiçbir alanında haksızlığa maruz kalmadığı, cinsiyet eşitliğinin sağlandığı, daha adil, daha insani, daha vicdani ve daha eşit bir ülke için mücadele veriyoruz. Bu uğurda çalışan, çabalayan, emek veren, mücadele eden ve en önemlisi vazgeçmeyen tüm kız kardeşlerimi saygıyla selamlıyorum” ifadelerini kullandı.