Ege Üniversitesi akademisyenleri multidisipliner çalışmayla biyonik el protezi geliştirecek
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Temel Tıp Bilimleri Bölümü Anatomi Anabilim Dalı ÖÄŸretim Üyesi Prof. Dr. Figen Gökmen’in yürütücülüÄŸünü yaptığı “Çok Kanallı EMG Tabanlı Biyonik El Protez Prototipi GeliÅŸtirilmesi” baÅŸlıklı proje, Türkiye SaÄŸlık Enstitüleri BaÅŸkanlığı (TÜSEB) AraÅŸtırma ve GeliÅŸtirme Projelerini̇ Destekleme Programı kapsamında desteklenmeye hak kazandı. Prof. Dr. Gökmen ve ekibi, ampute bireylerin hayatlarını kolaylaÅŸtıracak yerli tasarımla biyonik el protezi geliÅŸtirecek.
Proje ekibini makamında ağırlayarak tebrik eden Ege Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Necdet Budak, “Prof. Dr. Figen Gökmen ve ekibi‘Çok Kanallı EMG Tabanlı Biyonik El Protez Prototipi GeliÅŸtirilmesi’ baÅŸlıklı çalışmalarında el uzuv kaybı olan dezavantajlı bireylerin yaÅŸam kalitesini artırmak,iÅŸ ve sosyal yaÅŸamında yeterli olabilmek için biyonik el protezi geliÅŸtirecek. Hocamız ve ekibi özellikle yerli tasarımla geliÅŸtirecekleri bu projede ülkemize katma deÄŸer saÄŸlayacak. Kendisini ve ekibini tebrik ediyor, çalışmalarında baÅŸarılar diliyorum” dedi.
“El protezlerinde yurtdışı bağımlılığını azaltmak istiyoruz”
Proje hakkında bilgi veren Prof. Dr. Gökmen, “Tüm dünyada olduÄŸu gibi ülkemizde de yüksek enerjili travmalar, terör saldırısı, trafik kazaları, iÅŸ kazaları, hastalığa baÄŸlı amputasyonlar, deprem gibi doÄŸal afetler, doÄŸuÅŸtan el anomalisine sahip olmak gibi birçok neden bireyde fiziksel el kaybına yol açar. Bir elin kaybı sadece beÅŸ parmağın fonksiyon görmemesi deÄŸil aynı zamanda iki elin birlikte yapabilecekleri fonksiyonların, da kaybı olduÄŸundan insan için ciddi sonuçları olan trajik bir olaydır. Bu insanların yaÅŸam kalitesinin artırılması, eÅŸitsizliklerinin azaltılması, maÄŸduriyetlerinin giderilmesi ve engelsiz olarak yaÅŸama tutunmalarının saÄŸlanması el protezleri ile mümkündür. El protezlerinde aşılması gereken ciddi sorunların başında yurtdışı bağımlılığı nedeniyle yüksek ücretle satılması, kullanım zorluÄŸu yani ağır ve kaba olması, çok az hareket çeÅŸidi yapabilmesi, tahriÅŸe baÄŸlı cilt lezyonları ve terleme gibi protez kullanımına zorlaÅŸtıran hatta bıraktırankısıtlılıkları vardır. Bu çalışmanın amacı tüm bu sorunlara çözüm olabilecek yerli ve kolay üretimle daha ucuz, daha hafif, daha fazla hareketçeÅŸidi yapabilen, biyouyumlu hastanın günlük hayata yeniden entegre olmasını saÄŸlayacak kiÅŸiye özel bir biyonik el prototipi geliÅŸtirmektir” dedi.
Yüksek kaliteli ve uygun maliyetli biyonik el geliÅŸtirmek için multidisipliner bir yaklaşım benimsediklerini ifade eden Prof. Dr. Gökmen, “Öncelikle, protez kullanıcılarının gerçek ihtiyaçlarını ve beklentilerini belirlemek için görüÅŸmeler planlandık. Bu görüÅŸmeler sayesinde projenin hedefleri ve sınırları netleÅŸtirilerek ampute bireylerin yaÅŸam kalitesi artırılacak. Antropometrik ölçümler ise biyonik el prototipinin ergonomik ve fonksiyonel tasarımı için kritik verilerin evde edilmesinisaÄŸlayacak. Böylece elin doÄŸal görünümü ve hareket kabiliyeti korunmuÅŸ olacak” dedi.
“24 saat boyunca çalışacak 2 biyonik el prototipi üretilecek”
EMG sensörü dizini hakkında da bilgi veren Prof. Dr. Gökmen, “Biyonik el prototipini öne çıkaran diÄŸer unsurlar ise kullanma dostu tasarımı, kullanım kolaylığı ve diÄŸer ticari ürünlerde bulunmayan yenilikçi EMG sensörü dizinidir. Çok kanallı EMG sensörü dizini son yıllarda bilimsel araÅŸtırma makalelerinde sıkça çalışılmakta olan bir konudur. Bu sensörlerden gelen verilerin yapay sinir aÄŸları ile iÅŸlenmesi geleneksel metodlara göre çok daha yüksek doÄŸrulukta hareket algılaması saÄŸlamaktadır. Elektromekanik sistemin malzeme seçimi, tasarım simülasyon aÅŸamasında belirlenecek. Bu sayede daha hafif ve dayanıklı elin üretimi daha tasarım aÅŸamasında iken netleÅŸmiÅŸ olacak. EMG sensör dizininden gelen verilerle, motorlara doÄŸru sinyaller gönderilerek 10 farklı hareketin alıcı ve hızlı bir ÅŸekilde gerçekleÅŸmesi saÄŸlanacak. Prototipin bası altında kalan bölümlerinin metal malzemeden, diÄŸer bölümlerinin ise 3D yazma ile daha hafif malzemeden üretilmesi ve bu sayede prototipin hem dayanıklı hem de hafif olması saÄŸlanacak. Soketin önemli bölümünün 3D yazıcı ile üretilmesi üretim maliyetini azaltacak satış fiyatını düÅŸürecek. 16-80 yaÅŸ aralığındaki kadın ve erkeklerin kullanabileceÄŸi saÄŸ ve sol el ile uyumlu maksimum 700 gram ağırlığında, günlük hayatta kullanılan 10 farklı el hareketini yapabilecek donanımda 6 kilogram ağırlığındaki kaldırabilen ve farklı sertlikteki cisimlere zarar vermeden kavrayabilen, tam ÅŸarj edildiÄŸinde bekleme dahil en az 24 saat boyunca çalışabilen, alım gücüne uygun fiyatla 2 biyonik el prototipi üretilecek” dedi.
Prof. Dr. Gökmen, “Biyonik el prototipinin üretilmesi ve hastaya uygulanması için fizik tedavi ve rehabilitasyon süreçlerinin proje ile baÅŸlamasınıplanladık. Bu süreç içerisinde hastalardan EMG sinyallerinin toplanması, biyonik elin günlük yaÅŸam aktivitelerini gerçekleÅŸtirmesi ve sosyal hayata uyum saÄŸlamasına yönelik uzun vadeli bir planlama yapılmıştır.Sonuç olarak, ampute bireyler için hayatlarını kolaylaÅŸtıracak, yaÅŸamlarını her alanda engelsiz devam etmelerini saÄŸlayacak biyonik el protezi geliÅŸtirmek hedeflenmektedir. Özellikle yerli olarak tasarlanacak ve geliÅŸtirilecek olan biyonik protez elin pahalı ve ithal olanlardan daha yaygın kullanımı olacak” dedi.
Proje ekibinde Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi öÄŸretim üyeleri Prof. Dr. YeÅŸim Kirazlı, Prof. Dr. Mehmet Asım Özer, Ä°zmir Katip Çelebi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi ÖÄŸretim Üyesi Doç. Dr. Yalçın Ä°ÅŸler, Mikrofab Mühendislik ÅŸirketinden Özkur Kuran, OÄŸuz Yetkin, Orthofiz Protez Ortez Yapım ve Uygulama Merkezinden Tolga Akgül yer alıyor.
Yorumlar (0)
Gülsu Sağ
En doğru ve en kaliteli haberi yansıtan Gez Medya'ya teşekkürler. Bir Ege'li olarak Tunç Soyer'i canı gönülden destekliyoruz.