İlk Türk Kadın Roman Yazarı Fatma Aliye Topuz

Nurcan Candan

Kim biliyor elli lira üzerindeki kadın resmi kime ait. Merak eden var mıdır?

Yeni 50 Türk lirasının arka yüzündeki Fatma Aliye Topuz Hanım, Suna Selen'in anneannesidir. Ahmed Cevdet Paşa anneannesi Fatma Aliye Topuz Hanımın babasıdır.

Türk kadın roman yazarı Fatma Aliye hanımdan başkası değil. Fatma Aliye Topuz, Türk edebiyatının önemli isimlerinden biri olarak, Osmanlı dönemiyle Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarında etkinlik göstermiş, kadın hakları mücadelesine öncülük eden ve edebiyat alanında önemli eserler veren bir yazardır. 9 Ocak 1862 tarihinde İstanbul'da dünyaya gelen Fatma Aliye'nin ailesi, Osmanlı İmparatorluğu'nun entelektüel ve sosyal elitine mensuptur. Babası Ali Bey, ünlü bir devlet adamıdır ve aile, dolayısıyla Fatma Aliye de, eğitimlerine önem veren bir çevrede büyümüştür.

Döneminin kadınlarının çoğunlukla sınırlı eğitim olanaklarına rağmen, Fatma Aliye Topuz iyi bir eğitim almıştır. Babasının ve ailesinin desteğiyle, Batı tarzında eğitim almış ve kendini geliştirmiştir. Eğitimine olan ilgisi, genç yaşlardan itibaren kadın haklarına olan duyarlılığını da beraberinde getirmiştir.

Edebiyat alanına olan tutkusu, yazma yeteneği ve toplumda değişim yaratma arzusu, onun döneminin önde gelen yazarları ve düşünürleriyle etkileşim halinde olmasına neden olmuştur. Özellikle kadınların toplumdaki rolü ve zorlukları konusunda hassasiyetle ilgilenmiştir. Toplumsal cinsiyet eşitliğine dair farkındalık oluşturmak ve kadınların eğitimi ve hakları konusunda bir ışık olmak istemiştir.